Erfurt, Universitäts- und Forschungsbibliothek Erfurt/Gotha, Amploniana F 249

Manoscritto composito: sezione 1-2 di 2


Data: sec. XIII fine


Fogli: 294


Materia: membranaceo


Copista: littera textualis di tre mani; annotazioni marginali di quattro mani che annotano l'intero ms.: tre sono coeve a quelle del testo, mentre una quarta è del XV sec.


Decorazione: iniziali in rosso e blu, titoli correnti in rosso e blu, nello stile del Nord della Francia.


Origine: il manoscritto presenta la seguente nota di possesso del sec. XIV-XV: Iste liber est Wigboldi ... cten. de Osenbrughe canonici ecclesiarum Monasteriensis et Osnabrugensis et valet XII fl. Il personaggio può essere identificato con Wigbold Stucten (m. c. 1400), studente di medicina a Parigi, professore di medicina all'Università di Praga negli anni 1360-1372 e medico del re Venceslao II di Boemia. Il manoscritto appartenne poi al medico Amplonius Rating de Bercka (m. 1435) che nel 1412 fondò il Collegium Amplonianum, dotandolo della sua raccolta libraria. Nel 1908 la città di Erfurt acquistò l'intera biblioteca Amploniana.


Possessori: Wigbold di Osnabrück (sec. XIV); Amplonius Rating de Bercka (sec. XV)


Contenuto: opere di Galeno e dello Pseudo-Galeno e Averroè, De tyriaca.


Traduzioni [mostra/nascondi dettagli]

Methodus medendi tradotto da Costantino Africano, ff. 1rA-25vA
  • Traduzione attribuita a Costantino Africano
  • Traduzione completa
  • Formula inizio: Prefacio Constantini ad Iohannem discipulum
  • Formula fine: Explicit megategni Galieni
  • Inc.: Quamvis, karissime fili Johannes, ingenium in litteris (lettera)
  • Expl.: et levi fusti [sic] suaviter percuciatur
De locis affectis tradotto da Costantino Africano, ff. 25vA-52rB
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Explicit liber de interioribus
  • Inc.: Medicorum non solum moderni
  • Expl.: que quidem in loco suo dicemus
De simplicium medicamentorum facultatibus I-V/VI tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 52rB-90rA
  • Traduzione anonima
  • Traduzione incompleta: libri I-V
  • Formula inizio: Liber de simplici medicina
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de simplici medicina
  • Inc.: Non est michi necesse hic ostendere
  • Expl.: medicinarum per se si Deus voluerit
De morbis et symptomatis in traduzione anonima (XII sec.), ff. 90rA-109rA
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de morbo et accidente
  • Inc.: Inicio huius libri diffiniri morbum
  • Expl.: accidentia semper alia sequuntur et que non
De sanitate tuenda tradotto da Burgundio da Pisa, ff. 109rA-126vB
  • Traduzione attribuita a Burgundio da Pisa
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de regimine sive custodia sanitatis. Finis sexti sermonis hygiene id est sanationis custoditive artis, a Burgundione cive Pisano de greco in latinum translati anno dominice incarnationis M°CC°LXX°VIIII° indictione prima
  • Inc.: Quod contemperancia quidem calidi et frigidi
  • Expl.: alius ad eos dicetur sermo
De differentiis febrium tradotto da Burgundio da Pisa, ff. 126vB-137vB
  • Traduzione attribuita a Burgundio da Pisa
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Finis tercii. Explicit liber Galieni de differentiis febrium a Burgundione iudice cive Pisano
  • Inc.: Differencie febrium que quidem maxime
  • Expl.: digerantur vel utrumque paciantur
De crisibus tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 138rA-165vA
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Expletus est tractatus tercius libri Galieni de crisi cum quo finitur liber. Deo gratias
  • Inc.: Ego non intendo in hoc meo libro determinare
  • Expl.: et non est eis necessarius tractatus quartus
De diebus decretoriis tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 165vB-185vB
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Completus est tractatus tercius libri Galieni de creticis diebus. Deo gratias
  • Inc.: Ut egritudines que non paulatim minuuntur
  • Expl.: ad finem huius libri auxilio Dei et eius adiutorio
De pulsuum usu tradotto da Marco di Toledo, ff. 185vB-189rA
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Completus est tractatus Galieni de utilitate pulsus
  • Inc.: Dixit Galienus oportet nos inspicere pulsus utilitatem
  • Expl.: ad id quod diximus in hoc libro
De motibus dubiis tradotto da Marco da Toledo, ff. 189rA-194rA
  • Traduzione attribuita a Marco di Toledo
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Completus est tractatus Galieni de motibus liquidis translatus a Ihohannicio [sic] de greco in arabicum et a Marco Toletano de arabico in latinum
  • Inc.: Galienus inquit quoniam illi
  • Expl.: valde intenditur et superat
De voce in compendio anonimo, ff. 194rA-195vB
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Explicit tractatus Galieni de voce et hanelitu
  • Inc.: Dicit Galienus si nervis qui sunt inter costas
  • Expl.: quod est inter voluntatem et naturam
De facultatibus naturalibus tradotto da Burgundio da Pisa, ff. 195vB-213vB
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: -
  • Inc.: Quoniam sentire quidem et moveri
  • Expl.: breve fini terminini [sic] libri
De temperamentis tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 213vB-234rB
  • Traduzione attribuita a Gerardo da Cremona
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de complexionibus a magistro Gerardo Cremonensi translatus
  • Inc.: Summe que sunt in sermone primo libri Galieni (summ.)
  • Expl.: quemadmodum ante diximus in medicinis ipsis
De inaequali intemperie tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 234rB-236vB
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de malicia complexionis diverse
  • Inc.: Malicia complexionis diverse quandoque
  • Expl.: librum de ingenio sanitatis
De elementis secundum Hippocratem tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 236vB-246rA
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula inizio: -
  • Formula fine: -
  • Inc.: Quoniam cum sit elementum minor
  • Expl.: humorem qui attrahitur violenter
Liber secretorum ad Monteum tradotto da Gerardo da Cremona, ff. 246rA-253rB
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula inizio: -
  • Formula fine: Explicit liber de secretis secretorum Galieni
  • Inc.: Rogasti me, amice Montane, ut describerem
  • Expl.: alius liber ab isto transferam ipsum
De spermate, ff. 253rB-259rB
  • Formula inizio: -
  • Formula fine: Explicit liber de duodecim portis vel microtegni sive de spermate seu humore nature
  • Inc.: Sperma hominis descendit ex omni corporis
  • Expl.: per naturam sui corporis
  • Note
    Versione ampia.
De usu partium in compendio anonimo, ff. 259rB-284rA
  • Traduzione anonima
  • Traduzione completa
  • Formula inizio: -
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de iuvamento membrorum
  • Inc.: Inquit Galienus quod corpora animalium
  • Expl.: videmus anathomicos vocare eas
De pulsibus ad tirones tradotto da Burgundio da Pisa, ff. 284rA-287vB
  • Traduzione attribuita a Burgundio da Pisa
  • Traduzione completa
  • Formula inizio: Liber de differencia pulsus a Burgundione iudice Pisano de greco in latinum translatus
  • Formula fine: Explicit liber Galieni de differencia pulsus
  • Inc.: Quecumque hiis qui introducuntur
  • Expl.: contencionem quandam arterie brevem
De pulsibus ad tirones tradotto da Marco di Toledo, ff. 287vB-292rB
  • Traduzione attribuita a Marco di Toledo
  • Traduzione completa
  • Formula fine: Perfectus est liber Galieni de tactu pulsus ad Tutirum; translacio Ihohanicii [sic] filii Ysaac de greco in arabicum et a Marco Toletano de arabico in latinum. Felici fini reddatur copia vini. Amen
  • Inc.: Cum iam in arte medicine studerem
  • Expl.: sentitur distensio uene facilis

Bibliografia


Controllo su riproduzione: Durling


Autore della scheda: Marchiaro (2012)